Είχαν γίνει στο παρελθόν αρκετές συζητήσεις από παράγοντες του τουριστικού κλάδου σχετικά με την δημιουργία οργανωμένων δομών για την προώθηση του τουριστικού προϊόντος του τόπου. Αρχίζουμε όμως να βλέπουμε τον τελευταίο καιρό να πραγματοποιούνται σημαντικές προσπάθειες γύρω από το συγκεκριμένο θέμα από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αλλά και από την Περιφέρεια Κρήτης.

Ο ρόλος του τουριστικού προορισμού είναι αυτός στον οποίο θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στον τουριστικό τομέα. Κάθε τουριστικός προορισμός έχει και κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα τα οποία τον κάνουν να ξεχωρίζει και να εκπληρώνει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για την προσέλκυση επισκεπτών. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά θα πρέπει να αναδειχθούν για να ενισχυθεί η αξία του και να συμβάλει στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος.  Για να πραγματοποιηθεί όμως αυτό, απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες τόσο από την πλευρά του ιδιωτικού τομέα, όσο και από την πλευρά της δημοσίας διοίκησης.

Στην Περιφέρεια Κρήτης έχουν αρχίσει να γίνονται σοβαρές προσπάθειες με μια πρωτοβουλία του Δήμου Χερσονήσου για την ίδρυση ενός οργανισμού DMO (Destination Management Organization). Πρόκειται για έναν Οργανισμό Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμού ο οποίος αποτελεί μια συλλογική δομή με σκοπό την διαχείριση, την προώθηση και την αντικειμενική πληροφόρηση για το σύνολο του τουριστικού προϊόντος στον συγκεκριμένο τουριστικό προορισμό. Είναι αυτό ακριβώς που έχει ανάγκη η κάθε τουριστική περιοχή.

Μια καταγραφή όλων των τουριστικών δραστηριοτήτων κάθε προορισμού και εφαρμογή μιας σειράς οργανωμένων ενεργειών για την προβολή και την προώθηση τους στις τουριστικές αγορές. Αυτό θα γίνει παρέχοντας στον κόσμο όλη την αναγκαία και αντικειμενική πληροφόρηση για να έχει έτσι ο κάθε επισκέπτης μια συνολική εικόνα για το τουριστικό προϊόν κάθε προορισμού. Γνωρίζει έτσι τις τουριστικές επιχειρήσεις που υπάρχουν στην περιοχή, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχουν. Γνωρίζει που βρίσκονται όλες  οι όμορφες παραλίες και τα αξιοθέατα του τόπου.  Έχει ενημερωθεί επίσης για τα αρχαιολογικά μνημεία και όλα τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό του τόπου αλλά και οτιδήποτε άλλο άξιο θαυμασμού μπορεί να διαθέτει.   

Για την προσπάθεια αυτή, όπως αναφέραμε ήδη, απαιτείται η συνεργασία της δημόσιας διοίκησης με τον ιδιωτικό τομέα. Ο κάθε Δήμος θα πρέπει να επικεντρώσει τις προσπάθειες του μέσω του οργανισμού DMO προς την υλοποίηση και την αξιολόγησης της ανάπτυξης του τουριστικού τομέα για τον εν λόγω προορισμό.

Οι δυνατότητες του συγκεκριμένου οργανισμού για τις οποίες θα πρέπει να έχει φροντίσει ο Δήμος είναι οι εξής:

• Παροχή εξειδικευμένων πληροφοριών για κάθε τύπο επισκέπτη ανάλογα με τις ανάγκες του και τις εμπειρίες του. Ο κάθε επισκέπτης ενδιαφέρεται για συγκεκριμένα πράγματα που τον αφορούν και γι’ αυτά θα ήθελε να αποκτήσει πληροφορίες. Όλα τα υπόλοιπα θεωρούνται δευτερεύοντα και μπορεί να μην τον ενδιαφέρουν καθόλου. Η δυνατότητα αυτή βελτιώνει σημαντικά την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος γιατί εξυπηρετείται άμεσα ο επισκέπτης χωρίς να πρέπει να μπει στον κόπο μόνος του να αναζητήσει τις πληροφορίες που θέλει.
• Αξιοποίηση των εφαρμογών του διαδικτύου  (μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εφαρμογές για iphone, smartphone, κτλ) έτσι ώστε ο επισκέπτης να έχει άμεση ενημέρωση και πληροφόρηση για τον τουριστικό προορισμό για όλη  τη διάρκεια της τουριστικής του εμπειρίας.  
• Ενθάρρυνση της τοπικής κοινωνίας για την ενεργώ συμμετοχή της σε αυτήν την πρωτοβουλία έτσι ώστε να αναπτύξει μεγαλύτερη τουριστική συνείδηση και να συνεργαστεί αποτελεσματικά για μια βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
• Αναβάθμιση των θεμάτων της τουριστικής πολιτικής σε κάθε επίπεδο δημοσίας διοίκησης έτσι ώστε να είναι εμφανή στην κοινωνία τα οφέλη της τουριστικής ανάπτυξης για την τοπική οικονομία. Ένα σημαντικό όφελος  για παράδειγμα είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας από τις τουριστικές επιχειρήσεις της περιοχής.  Αυτό αναμένεται να δώσει επιπλέον κίνητρα στην τοπική κοινωνία, για μια αποτελεσματική και μακροχρόνια συνεργασία με τις επιχειρήσεις αλλά και με τους φορείς με σκοπό την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Με τον τρόπο αυτό συμβάλει στην δημιουργία βιώσιμης και αειφόρου  τουριστικής ανάπτυξης γιατί τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις για την διατήρηση της σε βάθος χρόνου.

Από την λειτουργία του οργανισμού DMO αναμένεται με βάση τα παραπάνω να προκύψουν σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα για τον τουριστικό προορισμό.

Ο Τοπικός τουριστικός κλάδος γίνεται περισσότερο ανταγωνιστικός απ’ ότι ήταν πριν σε σχέση με άλλες περιοχές, αφού παρέχονται επιπλέον κίνητρα στους τουρίστες για να τον επισκεφτούν.   

Η Τουριστική δραστηριότητα του προορισμού εξασφαλίζει την βιωσιμότητα της αφού η τουριστική ανάπτυξη που δημιουργείται έχει πλέον όλες τις προϋποθέσεις για να διατηρηθεί και μελλοντικά. Η τοπική κοινωνία έχει οφέλη από την τουριστική ανάπτυξη που προκύπτει και διατηρούνται έτσι διαχρονικά τα κίνητρα για μια αποτελεσματική συνεργασία με τον οργανισμό.

Οι εμπλεκόμενες τουριστικές επιχειρήσεις βελτιώνουν τη θέση τους, γίνονται περισσότερο ανταγωνιστικές σε σχέση με άλλους προορισμούς και βλέπουν τα έσοδα τους και την κερδοφορία τους να αυξάνονται.

Ο προορισμός έχει πλέον αποκτήσει μια νέα δυναμική και ένα σύγχρονο brand το οποίο τον αναδεικνύει στην τουριστική αγορά τοποθετώντας τον στις πρώτες επιλογές για τον επισκέπτη. 

Με βάση όλα αυτά, η δημιουργία μιας οργανωμένης τοπικής δομής για την τουριστική ανάπτυξη και την προβολή του προορισμού, πρόκειται να αναβαθμίσει σημαντικά το τουριστικό προϊόν της κάθε περιοχής. Βοηθάει τις τουριστικής επιχειρήσεις παρέχοντας τους υποστήριξη έτσι ώστε να προσαρμοστούν στις σύγχρονες εξελίξεις και απαιτήσεις της Διεθνούς αγοράς. Βελτιώνει την παρουσία του προορισμού στα σύγχρονα μέσα του διαδικτύου και κατά συνέπεια μεγιστοποιεί τα οφέλη της τουριστικής ανάπτυξης στην τοπική οικονομία.

Οι προσπάθειες για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία απαιτούν επιστημονική υποστήριξη για την εκπόνηση σχετικής μελέτης. Στη μελέτη αυτή θα αναλύεται η υπάρχουσα κατάσταση και στη συνέχεια θα καταρτίζεται επιχειρησιακό σχέδιο για τον καλύτερο δυνατό σχεδιασμό του συγκεκριμένου οργανισμού.

Στην περιφέρεια Κρήτης από το Δήμο Χερσονήσου αλλά και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου από τον Δήμο Σαντορίνης έχει δοθεί ένα σημαντικό παράδειγμα το οποίο θα μπορούσαν να ακολουθήσουν κι άλλες περιφέρειες με τουριστική δραστηριότητα. Με παρόμοιες πρωτοβουλίες για την δημιουργία αντίστοιχων οργανισμών, θα αναβαθμιστεί σημαντικά το ελληνικό τουριστικό προϊόν δημιουργώντας έτσι βιώσιμη και αειφόρο τουριστική ανάπτυξη για τον τόπο.

του Γιώργου Παπαδημητράκη
μέλος της ομάδας Taxhorizon.club